Schenking onder opschortende termijn of voorwaarde

Wie een schenking doet, heeft meestal de bedoeling de geschonken goederen onmiddellijk te laten overgaan naar het vermogen van de begiftigde. Bepaalde omstandigheden kunnen echter een uitgestelde overdracht van het vermogen rechtvaardigen. Zo kan het bijvoorbeeld nuttig zijn om een vermogensoverdracht te laten afhangen van een bepaalde voorwaarde, bijvoorbeeld het behalen van een diploma door het begiftigde kind. De schenking zal in dat geval pas ten volle uitwerking krijgen op het ogenblik van de realisatie van de voorwaarde, met name het behalen van het diploma.

Wees echter op uw hoede want indien het gaat om een schenking van roerende goederen onder de opschortende voorwaarden van het overlijden van de schenker.  Het spook van de erfbelasting loert in dat geval immers om de hoek.

Schenking onder opschortende voorwaarde

Een schenking onder opschortende voorwaarde is een schenking die pas ten volle uitwerking krijgt door de realisatie van de voorwaarde waarvan zij afhangt. Een roerende schenking onder de opschortende voorwaarde van overlijden van de schenker zal bijgevolg pas bij het overlijden van de schenker zijn volledige uitwerking krijgen. Vermits het gaat om een gift zou het logisch zijn dat op deze overdracht schenkbelasting wordt geheven. Maar in werkelijkheid zal erfbelasting worden geheven.

Schenking onder opschortende termijn

Wanneer een schenking van roerende goederen onder opschortende termijn van het overlijden van de schenker wordt bedongen, was de situatie voor 2015 anders. Deze werden immers niet geviseerd door de fictiebepaling en bijgevolg onderworpen aan schenkbelasting.

Sinds 1 januari 2015 zijn ook schenkingen onder de opschortende termijn van overlijden van de schenker onderworpen aan erfbelasting.

Dubbele heffing

Voor schenkingen onder opschortende termijn die geregistreerd werden voor 1 januari 2015 maar waarbij de schenker overleed na 1 januari 2015 is er door de wetswijziging een probleem van dubbele heffing. De Vlaamse Belastingdienst heeft echter in een standpunt (Standpunt nr. 15074 dd. 26.05.2015) bevestigd dat de aan de federale overheid betaalde schenkbelasting verrekend kan worden met de erfbelasting die verschuldigd is aan de Vlaamse overheid.

Schenking van bedrijfsactiva

Wanneer aandelen van een familiale vennootschap worden geschonken onder de opschortende voorwaarde of termijn van overlijden van de schenker, is in Vlaanderen in principe het gunsttarief in de erfbelasting voor de vererving van familiale aandelen van toepassing.

Een belangrijke vraag die hier naar boven komt is deze naar het ogenblik waarop aan de voorwaarden van het gunsttarief moet voldaan zijn. Is dit op het ogenblik van de schenking zelf, of op het ogenblik van het vervullen van de voorwaarde of het verstrijken van de termijn?

Wanneer er schenkbelasting verschuldigd is, dan zal het tarief gelden van de dag van de akte en moeten de voorwaarden op het ogenblik van de vervulling van de opschortende voorwaarde of termijn vervuld zijn.

Wanneer de schenking daarentegen onderworpen is aan erfbelasting omwille van een opschortende voorwaarde of termijn die vervuld wordt of verstrijkt door het overlijden van de schenker, dan moeten de voorwaarden beoordeeld worden op het ogenblik van het vervullen van de voorwaarden, of het verstrijken van de termijn. Er dient met andere woorden op het ogenblik van het overlijden van de schenker gekeken worden of aan de voorwaarden voor de toepassing van het gunsttarief voldaan is.

Conclusie

Het correct opstellen van een schenkingsakte is steeds maatwerk en vergt een precieze kennis van zowel de burgerrechtelijke als fiscale gevolgen. Neem daarom gerust contact op met onze juristen indien u geconfronteerd wordt met een schenking.

Volg aternio op LinkedIn voor meer finance, tax & legal nieuws.