Niet geregistreerde schenkingen — valkuil van de erfbelasting
Wat zijn niet geregistreerde schenkingen ?
Schenkingen van roerende en onroerende goederen dienen in principe steeds notarieel verleden te worden. Voor schenkingen van onroerende goederen is dit een absolute must.
Bij schenkingen van roerende goederen is de situatie net iets genuanceerder. Hoewel deze schenkingen in principe in een authentieke akte opgenomen moeten worden, kunnen bepaalde schenkingen van roerende goederen buiten authentieke akte rechtsgeldig tot stand komen. Deze mogelijkheid heeft een fiscale consequentie aangezien een Belgische authentieke akte verplicht ter registratie moet worden aangeboden, en bijgevolg onderhevig is aan schenkbelasting (voorheen schenkingsrechten genoemd).
De meest voorkomende schenkingen buiten authentieke akte zijn uiteraard de hand –en bankgiften. Andere schenkingen, hoewel verleden in een authentieke akte, zullen evenmin onderhevig zijn aan schenkingbelasting. Het gaat hier bijvoorbeeld om schenkingen voor een Nederlandse notaris.
Erfbelasting
De zienswijze van de fiscale administratie ten aanzien van schenkingen van roerende goederen buiten authentieke akte, is een zwaard dat langs twee kanten snijdt. De administratie erkent vooreerst de rechtsgeldigheid van dergelijke schenkingen. Zij erkent het bestaan van zulke giften en hun burgerrechtelijke rechtsgevolgen. Ook schikt zij er zich in dat zij op deze schenkingen geen schenkingbelasting zal kunnen heffen.
Er zit echter een fiscaal addertje onder het gras. De administratie houdt met name de gevreesde fictiebepalingen achter de hand. Een van deze bepalingen (voormalig art 7 W.Succ. – huidige art. 2.7.1.0.5. VCF) heeft betrekking op schenkingen waarop geen schenkbelasting werd betaald. Indien een persoon roerende goederen wegschenkt zonder dat daarop schenkbelasting werd geheven, en deze persoon binnen de drie jaar (de zogenaamde verdachte periode) overlijdt nadat de schenking heeft plaats gevonden, dan zullen de geschonken goederen fiscaal gezien geacht worden deel uit te maken van zijn nalatenschap. De geschonken goederen zullen alsnog mee in aanmerking worden genomen om de erfbelasting (voorheen successierechten) te berekenen. De burgerrechtelijke gevolgen van de schenking blijven behouden maar fiscaalrechtelijk wordt er gehandeld alsof de schenking niet heeft plaats gehad.
Er is echter meer aan de hand. Niet alleen zal er erfbelasting moeten betaald worden op de waarde van de geschonken goederen, maar de begiftigden zullen eveneens als bijzondere legatarissen worden beschouwd. Er wordt fiscaalrechtelijk vanuit gegaan dat de begiftigde de geschonken goederen via testament heeft verkregen. Dit risico kan in vele gevallen echter getemperd worden door het aangaan van een successieverzekering.
Successieverzekering
Wie een schenking wil doen zonder schenkbelasting te betalen, moet goed weten dat hij of zij een risico neemt. Een overlijden van de schenker binnen de drie jaar te rekenen vanaf de datum van de schenking zal immers fiscaal afgestraft worden.
Dit risico kan ingedekt worden door het aangaan van een successieverzekering. Het is in dat verband uitermate belangrijk dat de premies voor de verzekering gedragen worden door de begiftigden van de schenking. Aangezien zij als bijzondere legatarissen zullen worden beschouwd, zijn zij het die het risico van voortijdig overlijden zullen dragen. Een voorzichtige aanpak en een goede afweging van de verschillende belangen en de risico’s is in deze materie van cruciaal belang.
Volg aternio op LinkedIn voor meer finance, tax & legal nieuws.