Leden van de vzw: what’s in a name?

Het oprichten van een vzw is een fijn staaltje maatwerk. De grondige uitwerking van het prille begin is belangrijk, vooraleer de vzw kan starten met mooie zaken te verwezenlijken.
Maar daarvoor zijn dus niet alleen fraaie statuten nodig met een, al dan niet internationaal getint, non-profit doel. Nee, naast al die mooie principes heeft de vzw ook leden nodig: de motor voor een goed draaiende vereniging.
Daarbij rijst echter de vraag: zijn al de leden gelijk voor de wet? Dragen zij allemaal op dezelfde manier bij tot de vzw?

Een allesomvattend antwoord op de bovenvermelde vragen is: nee!
Binnen de vzw moet er namelijk een onderscheid gemaakt worden tussen: de effectieve en de toegetreden leden.

1. Effectieve leden (ook wel werkelijke, volwaardige, actieve of werkende leden van de vzw genoemd)

Een vzw dient opgericht te worden door minimaal 3 oprichters.
Bijgevolg heeft de vzw alvast minstens 3 effectieve leden (want de stichters zijn van rechtswege de eerste). De effectieve leden putten hun rechten en plichten rechtstreeks uit de vzw-wet (de Wet van 27 juni 1921 betreffende de verenigingen zonder winstoogmerk, de internationale verenigingen zonder winstoogmerk en de stichtingen). Afwijkingen hierop zijn niet mogelijk, tenzij er een strengere regeling wordt ingevoerd.

De effectieve leden genieten van alle maatschappelijke rechten die aan de vzw verbonden zijn. Hierbij denken we aan de deelname en bijhorende stemming op de algemene vergadering.
Een zeer belangrijke taak die hen hierdoor exclusief toekomt, is onder meer de wijzigingen van de statuten. Vervolgens kunnen zij via hun stemrecht ook hun stempel drukken op de benoeming (en de controle) van de raad van bestuur en dus over de effectieve werking van de vzw.

2. Toegetreden leden (de bijkomende, de niet-werkende leden)

Dit zijn derden die een (bijzondere of sympathiserende) band hebben met de vereniging en die daarvoor ook een ledenbijdrage betalen, maar toch niet tot de harde kern van de vzw behoren.
Zoals de benaming laat vermoeden “treden zij enkel toe”. Hun rechten en plichten worden niet voorzien in de wet, de wettelijke bepalingen zijn op hen zelfs niet van toepassing!
Zij vallen onder hun “eigen wet”: de statutaire bepalingen en het intern reglement van de vzw. Daarin wordt namelijk voorzien in de voorwaarden voor toetreding, welke rechten en plichten hun zullen worden toegekend, etc. Bijgevolg zullen zij enkel de hen toegekende rechten (en plichten) genieten.

3. Andere categorieën?

Verder kunnen er in de statuten nog andere categorieën van leden worden gecreëerd, zoals “ereleden” of “steunende leden”, … Aan elk van de onderscheiden categorieën kunnen specifieke rechten en plichten toegekend worden. Dit alles op basis van de inzichten van de regelgevende instantie van dienst: de effectieve leden!

aternio heeft een hart dat klopt voor profit- en non-profitorganisaties, voor startende, groeiende of volwassen ondernemingen, voor nationale en internationale vzw’s en stichtingen.
Wij helpen u dan ook graag op weg bij de opstart, en de verdere begeleiding, van uw vzw!

Volg aternio op LinkedIn voor meer finance, tax & legal nieuws.